افغانستان با داشتن تپه‌ها و دره‌های سبز و خرم توانسته صنعت باغداری را توسعه دهد به طوری که اکنون دست‌کم 38 درصد درآمد ملی کشور از بخش باغداری است و در صورت حمایت تا 50 درصد تولید ملی افغانستان را در بر می‌گیرد.
با اینکه 3 دهه جنگ و ناامنی، ضربات بزرگی بر پیکر اقتصاد افغانستان وارد کرده اما باز هم باغداری یکی از منابع با اهمیت و پر درآمد به شمار رفته و اکثر مردم در تمام ولایت‌ها مشغول باغداری هستند.
کشاورزی، باغداری و دامداری منابع اقتصادی افغانستان هستند و حداقل 78 درصد درآمد ملی کشور را تشکیل داده که از این جمله تنها باغداری 38 درصد درآمد ملی را به خود اختصاص داده است.
باغداران در افغانستان درختان میوه خود را به 3 نوع تقسیم کرده‌اند و به دلیل مناسب بودن آب‌وهوا درختان میوه و سبزیجات در تمام ولایت‌های این کشور وجود دارند.
با این وجود افغانستان را می‌توان گهواره و پرورشگاه درختان برگ‌ریز و سبزیجات دانست که اکنون علاوه بر تأمین مصرف داخلی، دامنه صادرات آن تا اروپا و آفریقا گسترده شده است.
مهم‌ترین میوههای افغانستان که حتی در اروپا، آفریقا و اکثر کشورهای آسیایی به وفور دیده می‌شود انار، انگور و سیب است و این میوهها اصلی‌ترین و با اهمیت‌ترین میوههای افغانستان هستند که در تعیین درآمد ملی این کشور نقش موثری دارند.
با اینکه طی سال‌های قبل شاهد ایجاد تغییرات گسترده باغداری در افغانستان بوده‌ایم، اما این تغییرات خواست تمام باغداران را برآورده نکرده و بر اساس اظهارات باغداران افغانستان، باغداری باید بیشتر حمایت شود.
باغداران معتقدند که در صورت حمایت بیشتر، باغداری می‌تواند تا 50 درصد در درآمد ملی نقش بازی کرده و زمینه و فرصت به‌کارگیری هزاران جوان را فراهم کند.
بر اساس گفته‌های «محمد آصف رحیمی» وزیر پیشین کشاورزی افغانستان از سال 1389 تا 1393 حدود 22 میلیون دلار در ولایت‌های «کابل»، «پروان»، «میدان وردک»، «لوگر»، «پکتیا»، «بغلان»، «کندز»، «تخار»، «سمنگان»، «بلخ»، «لغمان»، «ننگرهار»، «کنر»، «هرات»، «قندهار»، «زابل» و «بدخشان» ازسوی دولت و وزارت کشاورزی در بخش تقویت باغداری مصرف شده است.
با این وجود، طی سال‌های گذشته چندین مؤسسه خارجی در راستای توسعه باغداری فعالیت کرده و بر اساس اظهارات «وساچکاس ویگوداس» سفیر کمیسیون اروپایى در افغانستان از سال 2002 تا سال 2008 اتحادیه اروپا 311 میلیون یورو در بخش باغداری به افغانستان کمک کرده است.
اتحادیه اروپا از سال 2008 میلادی تا 2013 میلادی حدود 261 میلیون یورو به باغداران کمک کرد که بدون شک در توسعه باغداری این کمک‌ها موثر بوده است.
بانک جهانی در سال 2013 میلادی 120 میلیون دلار را برای رشد باغداری در ولایت‌های «کابل»، «کاپیسا»، «پنجشیر»، «ننگرهار»، «لغمان»، «لوگر»، «پکتیا»، «هرات» و «فراه» اختصاص داده بود.
علاوه‌بر اتحادیه اروپا، بانک جهانی، کشورهای آسیایی و آمریکایی نیز در توسعه باغداری افغانستان سهم فعالی داشته و با این کمک‌ها، امروز افغانستان صادرکنندگان هزاران تن میوه در هر ماه است.
بر اساس اظهارات کارشناسان اقتصادی، در کنار فعالیت‌های انجام شده، توسعه باغداری راه طولانی در پیش دارد و باید اصلی‌ترین مشکل فرا روی باغداری برداشته شود.
انتقال به موقع میوهها از ولایت‌های مختلف به خارج، از نگاه کارشناسان اقتصادی اهمیت ویژه‌ای دارد که دولت کابل این کار را با استفاده از بندر «چابهار» تا حدی مرتفع کرده است.
این کارشناسان تصریح کردند: بندر چابهار در صورتی کارایی خواهد داشت که افغانستانی‌ها و تاجران میوه قادر به انتقال محصولات خود تا خاک ایران باشند، زیرا ناامنی‌های موجود در برخی شاهراه‌ها اجازه انتقال و انگیزه تجارت و صادر کردن میوه را از اکثر افغانستانی‌ها گرفته است.
با این وجود، نسل‌شناسی میوهها و تحقیق روی نهال‌های موجود داخلی و وارداتی امری دیگر است که «صبور دوست» کارشناس اقتصادی افغانستان روی آن تأکید بیشتری داشته و در این خصوص گفت: نسل‌شناسی و تحقیق روی نهال‌های وارداتی و موجود می‌تواند باغداری افغانستان را به اوج شکوفایی برساند.
صبور دوست مهم‌ترین دلائل عدم پیشرفت و توسعه کشاورزی در افغانستان را حوادث طبیعی و سیلاب‌های ویرانگر دانست و گفت: این صدمات روی انگیزه باغداران تأثیرات منفی برجای می‌گذارد.
نبود سردخانه‌های کافی و ناامنی مهم‌ترین مشکلات باغداران محسوب می‌شود و اکثر باغداران که در ولایت‌های ناامن زندگی می‌کنند مجبور به ترک باغداری می‌شوند.
با این وجود ضرورت دارد تا دولت کابل به درخواست‌های باغداران که ستون‌های اقتصادی کشور هستند توجه بیشتری کرده و علاوه‌بر زدودن مشکلات، آنان را در بخش‌های مختلف کمک کنند.
ایسنا