برداشت مرکبات به صورت دستی کاری سخت، طاقت فرسا، پرهزینه و زمانبر است. در نتیجه مکانیزه کردن سیستم‌های برداشت محصول مرکبات امری لازم و ضروری است.
حمید قربانپور، کارشناس ارشد مکانیک ماشین‌های کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و مجری این پژوهش که آن را با راهنمایی دکتر محمدهادی خوش تقاضا و مشاوره دکتر محمدرضا مستوفی ارائه کرده، ضمن بیان مطلب فوق اظهار کرد: از متداول‌ترین نوع ماشین‌های برداشت میوه، تکاننده‌های اینرسی است که پارامترهای موثر برای برداشت یا جداسازی میوه در کاربرد آن، بسامد، دامنه و زمان ارتعاش است.
وی افزود: همچنین استفاده از هورمون‌های شیمیایی در افزایش میزان برداشت میوه به نحو چشمگیری در برداشت مکانیکی موثر است. با شبیه‌سازی و تحلیل رفتار دینامیکی درخت، می‌توان داده‌های معتبر برای طراحی، بهینه‌سازی و یا اصلاح تکاننده‌های موجود به منظور افزایش راندمان برداشت را به دست آورد.
قربانپور در خصوص طرح تحقیقاتی خود گفت: در این پژوهش تاثیر محلول اتفن، بسامد و زمان ارتعاش بر میزان درصد برداشت و درصد میوه‌های آسیب دیده در پرتقال رقم تامسون مورد بررسی قرار گرفت. از یک آزمایش اسپلیت در فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه سطح بسامد ارتعاش، سه سطح زمان ارتعاش دو روش برداشت (بدون و با اتفن) با سه تکرار استفاده شد. آزمایش‌ها با استفاده از یک دستگاه تکاننده مدل Arcusin در باغ موسسه تحقیقات مرکبات کشور واقع در رامسر انجام گرفت.
وی ادامه داد: سپس نیروی کشش پرتقال از ساقه و نسبت آن به وزن به منظور پیش‌بینی سهولت جداسازی میوه در برداشت مکانیکی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین شبیه‌سازی دینامیکی درخت با استفاده از SIMULINK نرم‌افزار MATLAB انجام گرفت.
قربانپور تصریح کرد: نتایج شبیه‌سازی نشان داد که با افزایش بسامد ورودی و افزایش نیروی وارده از تکاننده، دامنه و بسامد ارتعاش منتقل شده به تنه و شاخه‌های درخت افزایش می‌یابد. همچنین افزایش ضریب میرایی و افزایش ارتفاع گیره تکاننده به درخت، باعث افزایش دامنه ارتعاش وارده به تنه و شاخه‌های اصلی درخت می‌شود. نتایج ارزیابی مزرعه‌ای بیانگر این موضوع بود که اثر اتفن، بسامد، زمان ارتعاش بر میزان درصد برداشت و درصد میوه‌های آسیب‌دیده معنی‌دار است.
وی خاطرنشان کرد: اگرچه میزان برداشت با افزایش زمان ارتعاش افزایش می‌یابد، ولی درصد میوه‌های آسیب دیده نیز بیشتر می‌شود که بیشترین میزان آسیب در سطح 20 ثانیه ، 7.83 درصد است. بررسی اثر متقابل اتفن و بسامد ارتعاش بر میزان درصد برداشت نشان داد که بیشترین مقدار آن با اتفن 82.6 درصد و در حالت بدون اتفن 62.8 درصد در سطح بسامد 10 هرتز بوده که بیانگر افزایش 20 درصدی میزان برداشت است.
قربانپور تاکید کرد: با توجه به افزایش مقدار آسیب میوه، ریزش برگ‌ها و احتمال شکستن شاخه‌ها در زمان‌های ارتعاش زیاد، زمان 15 ثانیه و بسامد 10 هرتز با 75.56 درصد برداشت، به عنوان مناسبترین شرایط برای برداشت پرتقال تامسون انتخاب شد.
.
.
.
..
.
.
.
ایسنا