متوترکسات یک مهار کننده رقابتی آنزیم دی هیدروفولات ردوکتاز است که سنتز DNA را مختل می کند. به دلیل نفوذپذیری ضعیف سد خونی-مغزی، دوز بالای متوترکسات برای نفوذ کافی مایعات مغزی و پارانشیم اجرا می شود.
متوترکسات به طور معمول با دوز های ۱ الی ۱۲ گرم در هر متر مربع از بدن، به بیماران تزریق می شود. پس از تزریق داخل وریدی ۹۰ تا ۹۵ درصد متوترکسات بدون تغییر توسط کلیه ها دفع می شود. طولانی مدت قرار گرفتن کلیه ها در معرض متوترکسات منجر به سیتوپنی شدید، موکوزیت، تب نوتروپنی و سمیت کبد می شود. بنابراین آسیب حاد کلیه، پس از تزریق دوز بالای متوترکسات، یک اوراژنس پزشکی است.
مطالعات قبلی نشان دادند که میزان وقوع آسیب حاد کلیوی حدود ۲ الی ۱۲ درصد می باشد. متوترکسات در pH کمتر از ۷ اندکی محلول می باشد. در شرایط اسیدی مجاری کلیه، ممکن است حلالیت متوترکسات افزایش یافته و باعث بروز آسیب حاد کلیوی شود. یکی از راه های پیشگیری از نفروتوکسیتی به دلیل تزریق دوز بالای متوترکسات، قلیایی کردن ادرار و افزایش دفع آب از بدن از طریق کنترل pH ادرار و خروجی ادرار انجام می شود.
از سال های دور، بیکربنات سدیم برای افزایش pH ادرار حداقل تا ۷ و افزایش دفع ادرار تا دفع ۱۲۵ میلی لیتر در ساعت (در محدوده زمانی ۴ ساعته) قبل و بعد از تزریق متوترکسات توسط پزشکان مورد استفاده قرار گرفته است. براساس آزمایش انجام شده، بعد از تزریق بیکربنات سدیم، میزان وقوع آسیب حاد کلیوی فقط ۵/۹ درصد گزارش شده است.
https://www.petrotarh.ir/