سرانه مصرف روغن در کشور ۱۹ کیلوگرم است/برنامه توسعه ۶۱۶ هزار هکتاری کشت کلزا

علیرضا مهاجر مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی در هفتمین گردهمایی سراسری کشت محصولات زراعی، با اشاره به نیاز ۱.۵ میلیون تنی روغن در کشور گفت: سرانه مصرف روغن در کشور ۱۹ کیلوگرم است.
مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهادکشاورزی از ابلاغ برنامه توسعه ۶۱۶ هزار هکتاری کشت کلزا در سال زراعی ۹۹-۹۸ خبر داد.
وی میزان نیاز به کنجاله را ۳.۵ میلیون تن و واردات آن را ۱.۴ میلیون عنوان کرد و گفت: ظرفیت روغنکشی کشور ۶ میلیون تن و ظرفیت تصفیه روغن ۳.۹ میلیون تن است.
مهاجر افزود: سطح زیر کشت و تولید دانه‌های روغنی کلزا از سال ۹۰ رشد بسیار خوبی داشته است.
وی گفت: در برنامه ابلاغی کشت کلزا در سال ۹۸-۹۷، میزان تولید ۶۸۲ هزار و ۲۸۷ تن بوده که به میزان ۴۲۰ هزار تن تولید شده است. همچنین سطح زیر کشت در این برنامه ابلاغ شده ۲۴۲ هزار هکتار بوده که ۲۴۱ هزار و ۱۵۰ هکتار برداشت نهایی انجام شده است.
مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی از استان‌های گلستان، خوزستان، مازندران، ایلام، کرمانشاه و اردبیل به عنوان عمده تولیدکنندگان برتر در تولید کلزا در سال ۹۸-۹۷ نام برد.
وی برنامه کشت کلزا در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ را برابر برنامه ابلاغی ۶۱۶ هزار هکتار عنوان کرد و گفت: میزان تولید در برنامه ابلاغی یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن پیش بینی و براساس سطح زیر کشت دیم، نشایی و شالیزاری برنامه ریزی شده است.
مهاجر با بیان اینکه سطح زیر کشت دیم ۱۹۶ هزار هکتار برنامه ریزی شده است، افزود: بر این اساس سطح کشت نشایی ۲۲ هزار هکتار و کشت شالیزاری ۲۰ هزار هکتار برنامه ریزی شده است.
وی با اشاره به کشت مزارع pvs کلزا دراستان‌های مختلف گفت: برای مناطق گرم از جمله استان‌های خوزستان، گلستان و فارس، ۱۵ رقم جهت کشت ارسال شد، همچنین برای استان‌های زنجان، گیلان و ایلام بنا به درخواست استان‌ها رقم‌ها ارسال شده است. همچنین برای مناطق سرد نیز ۲۱ رقم جهت کشت به استان‌های قزوین، کرمانشاه و خراسان رضوی ارسال شده است.
وی اقدامات و حمایت‌های تأثیرگذار در این بخش را تامین و تدارک حدود ۳ هزار و ۷۰۰ تن بذر از ارقام مختلف بهاره و زمستانه عنوان کرد و ادامه داد: همچنین ۵۰۸ دستگاه ادوات شامل بذرکار دانه ریز مخصوص کلزا، نشا کار، هد برداشت و ساقه خرد کن تأمین اعتبار شده است.
مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی پیگیری و تسهیل خرید و پرداخت حدود ۱۲ هزار میلیارد ریال بهای محصول تولیدی کشاورزان در سال جاری را از دیگر اقدامات انجام شده عنوان کرد و افزود: همچنین پیگیری اجرای طرح پایلوت انتقال دانش فنی و تکنولوژی تولید کلزا از کشور‌های پیشرو در سطح یکهزار و ۵۰۰ هکتار در ۱۰ استان نیز از دیگر اقدامات در این حوزه بوده است.
مهاجر ادامه داد: هماهنگی و پیگیری جهت پرداخت تسهیلات کشت کلزا به ازای هر هکتار ۵۰ میلیون ریال، پیگیری تأمین مقدار ۲۵ هزار و ۶۰۰ لیتر علفکش بوتیزان استار برای کنترل علف‌های هرز هم خانواده کلزا، اجرای پایلوت بررسی کنترل علف هرز گل جالیز در مزارع کلزا در ۵ استان گلستان، کرمانشاه، ایلام، فارس و چهارمحال و بختیاری، تأمین بذور پوشش‌دار با حشره کش کروزر به منظور مبارزه با آفات اول فصل مزارع کلزا در مناطق شمالی کشور (کک کلزا) به مقدار ۱۰۰ تن و برنامه ریزی و پیگیری جهت تأمین ۱۳۵ هزار تن کود اوره و ۱۲۰ هزار تن سولفات آمونیم و ۵۵ هزار تن سوپر فسفات تریپل، ۵ هزار و ۵۰۰ تن سولفات پتاسیم توسط شرکت خدمات حمایتی نیز انجام شده است.
وی با اشاره به تشکیل کمیته‌های فنی تخصصی گیاه پزشکی، کنترل گل جالیز، بذر و هواشناسی، گفت: اجرای مزارع pvs (مزارع مقایسه ارقام کلزا) به تعداد ۱۵ رقم مناطق گرم در ۶ استان و ۲۱ رقم سردسیری در ۳ استان و تهیه نقشه‌های هواشناسی استان‌ها به تفکیک شهرستان جهت اجرای الگوی کشت دانه‌های روغنی اعم از آبی و دیم نیز پیگیری و انجام شده است.
مجری طرح دانه‌های روغنی اظهار کرد: توسعه کشت کلزا در اراضی دیم و آیش کشور بر اساس نقشه تناسب اراضی و اطلاعات اقلیمی و هواشناسی کشور، توسعه کشت نشائی کلزا به منظور بهره وری بیشتر از منابع آب و خاک تا سطح ۱۰۰ هزار هکتار تا سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰، افزایش سطح زیر کشت و عملکرد کلزا دراراضی آبی کشور با بکارگیری اصول بهزراعی و دانش و تکنولوژی روز دنیا، توسعه کشت کلزا در اراضی شالیزاری به منظور استفاده بهینه از اراضی شالیزای پس از برداشت شالی و استفاده از اثرات تناوبی گیاه کلزا در استان‌های مازندران و گیلان نیز از برنامه‌های آتی برای اجرا است.
وی حذف یکی از ردیف‌های اعتباری مخصوص طرح دانه‌های روغنی و کاهش اعتبارات مورد نیاز اجرای طرح در سال زراعی جاری و عدم تناسب قیمت‌های تضمینی دا نه‌های روغنی با قیمت سایر محصولات به خصوص در کشت‌های بهاره و تابستانه و محصول وارداتی و خسارات ناشی از سیل در استان‌های مختلف کشور را از چالش‌های موجود در این بخش عنوان کرد و ادامه داد: عدم امکان تهیه به موقع و به اندازه بذور مورد نیاز، طغیان برخی آفات و علف‌های هرز با توجه به افزایش سطح زیر کشت و شرایط جوی سال زراعی ۹۸-۹۷ از قبیل سنک کلزا و گل جالیز که منجر به کاهش عملکرد در برخی مزارع گردید از مشکلات خارج از کنترل بوده است.
مهاجر، برقراری مجدد ردیف‌های اعتباری و تخصیص به‌موقع اعتبارات طرح دانه‌های روغنی، اعلام به‌موقع قیمت تضمینی منصفانه برای دانه‌های روغنی متناسب با سایر محصولات، پرداخت خسارت‌های ناشی از سیل اخیر و ترغیب کشاورزان به کشت و واردات دانه‌های روغنی با ارز غیر دولتی را خواستار شد و گفت: از استان‌ها نیز انتظار می‌رود تا تعیین و ابلاغ به‌موقع برش سطوح قابل کشت شهرستان‌ها براساس برنامه ابلاغی و بر تهیه بستر مناسب، رعایت تاریخ کاشت، مصرف بهینه و به اندازه بذر (حداکثر ۴ کیلو گرم)، رعایت عمق مناسب کشت، استفاده به موقع از سموم پیش‌رویشی و پس‌رویشی، مصرف کود پایه مناسب به خصوص پتاس، استفاده از ریزمغذی ها، استفاده از سولفات آمونیوم در زمان ابتدای گلدهی، آبیاری در زمان غلافبندی، استفاده از حداقل دو مرحله قارچ کش نظارت داشته باشند.
وی ادامه داد: از سایر بخش‌ها نیز انتظار می‌رود با توجه به توسعه کشت دانه روغنی کلزا و طغیان آفات و بیماری‌ها و علف‌های هرز از جمله سنک و گل جالیز انتظار می‌رود سازمات تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و سازمان حفظ نباتات با حساسیت بیشتر در خصوص کنترل این عوامل فعال باشند و در روند اجرای مزارع pvs سازمان تحقیقات حضور فعال تری به خصوص در استان‌ها داشته باشند.