سلطان انار ایران درگذشت

تهرانی­ها با آب انارفروشی­هایی که در پشت شیشه­های قدی، هزاران انار را روی هم چیده و انحصاراً آب انار و لواشک انار و ژله­ی انار و سایر مشتقات خوراکی این میوه سرخ را می­فروشند، آشنایند. این مشخصات مغازه­هایی است که اولین شعبه­ی آن در حدود 10 سال پیش در منطقه­ی نیاوران تهران با نام ایستگاه تصفیه­ی خون افتتاح و بلافاصله با استقبال مردم در مناطق دیگر تهران تکثیر شد. مالک این آب اناری­ها، فردی بود به نام «محمد پیامی»، اهل آبادان که مغازه­ی سلمانی خود را فروخته و به این شغل روی آورده بود: «از انارهای مانده شروع کردم که روی زمین ریخته می­شد و از بین می­رفت. رفتم ساوه و از باغدارها این انارها را با قیمت ارزان خریدم، دان کردم و فروختم.» او که در خانواده­ای بسیار فقیر متولد شد، به گفته­ی خودش برای پیداکردن مادر به تهران آمد؛ اما با شم کاسبی خوبی که داشت، پس از چند صباح کارگری، دست آخر در تهران پاگیر شد و ماند. او در اواخر دهه­ی هفتاد در کار، برای خود یلی شد و آرام آرام رقبا را کنار زد: «یواش یواش همه­ی باغدارهای ساوه انارشان را به من می­فروختند. من کل انارشان را به قیمت خوب می­خریدم و در تهران انبار می­کردم و در طول سال مشتقات آن را در مغازه می­فروختم.» و این درست همان زمانی است که لقب اناری به پشت نام او چسبید: «من مثل اکبرجوجه هستم. البته کار او انحصاری نبود و خیلی­ها الان مثل او غذا می فروشند، اما کار من تک است. دومی ندارد.»

دوستی که یک بار برای گفت­وگو با او به خانه­ی بزرگش در شمال تهران رفته بود، از کارگاهی نقل می­کرد که ده­ها نفر در آن مشغول دان کردن انار و درست کردن محصولات اناری بودند. محصولات خوشمزه­ای که از این کارگاه به مغازه­ها ارسال می­شد و به قول خودش مثل نبات، فروش می­رفت. اناری که حالا و با اضافه کردن شعبه­ها، از فرمانیه گرفته تا تجریش و ولیعصر، ثروت خوبی به هم زده بود، تبدیل به مرد تازه­ای شد. کسی که با خرید اتومبیل­های گران قیمت به خصوص مرسدس تیپ ظاهری خود را نیز عوض کرد.

اگر او را در پاتوق­های مختلفش دیده باشید، حتماً چهره­ی عجیب او با سبیل­های سربالا و کلاه شاپو به خاطرتان مانده است. مردی که در خانه­اش کلکسیون بزرگی از کفش، کت و شلوار و کلاه شاپو داشت و با وجود آن که به زحمت ثروت خود را به دست آورده بود، می­توانست با یک اشاره، همه­ی مال و منالش را به باد دهد. ممداناری در این اواخر با پسران خود اختلاف پیدا کرده و قصد کرده بود از ایران برود و در سرزمین دیگر از صفر شروع کند. اما خب، اجل مهلتش نداد. آن طور که ما شنیده­ایم او در یک تصادف شدید اتومبیل از دنیا رفت... در حالی که لوگوی زیبایی که با انار و سبیل و شاپو برای خود و مغازه هایش سفارش داده بود، هنوز جلوی چشم ماست. بله او مک دونالد ما بود.

پژمان راهبر – روزنامه شرق