این کشت در سه روش انجام می‌شود؛ نوع اول کشت کیسه‌ای است که روی سکو انجام می‌شود و می‌توان همزمان اقدام به کشت دو نوع محصول کرد؛ استفاده از این روش موجب صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود. کشت گلدانی و کشتNFT، دو روش دیگر کشت توت‌فرنگی است که با انجام این کشت 70 درصد در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی خواهد شد
سیدمصطفی ملائکه با اشاره به کشت بدون خاک در روش هیدروپونیک، عنوان‌کرد: در این کشت از مواد بستری به جای خاک استفاده می‌شود که میزان آلودگی‌ها را کاهش می‌دهد و میزان تولید آن نیز نسبت به کشت خاکی بالاتر است؛ ولی هزینه‌های سرمایه‌گذاری این کشت خیلی زیاد است، به‌طوری‌که به ازای هر مترمربع گلخانه، حدود 70 میلیون تومان هزینه می‌شود و برای یک گلخانه 5 هزار متری 350 میلیون تومان اعتبار اولیه نیاز است.
وی افزود: کیفیت محصولات گلخانه‌ای بالاتر از محصولات کشت فضای باز است و عملکرد و تداوم آن نیز بیشتر خواهد بود.
ملائکه بیان کرد: امسال کشت توت‌فرنگی در 18.5 هکتار از اراضی استان به صورت فضای آزاد و عمدتا در شهرستان دزفول و 2.7 هکتار کشت گلخانه‌ای در شهرستان‌های دزفول، اهواز، اندیمشک و مسجدسلیمان انجام شده است.
وی ادامه داد: البته تولید داخلی توت‌فرنگی امسال در حدی نیست که به خارج از کشور صادر شود و عمدتا در داخل استان مصرف می‌شود؛ اما با توجه پتانسیل‌های موجود در استان، امکان افزایش ظرفیت تولید وجود دارد، زیرا سطح زیرکشت توت‌فرنگی در سال 89 حدود 10هکتار بود که این میزان سال 90 به دو برابر افزایش یافت و امسال نیز به 25 هکتار افزایش می‌یابد.
برای این‌که بیشتر با این نوع کشت آشنا شویم به یک گلخانه کشت توت‌فرنگی به روش هیدروپونیک رفتیم. شریفی، مالک این گلخانه 12 هزار مترمربعی که از نظر مساحت بزرگ‌ترین گلخانه استان است، در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: این کشت در دو نوع بستر، یکی در غالب کیسه‌های گروپک و نوع دیگر کشت با مواد اولیه از الیاف نارگیل به نام علمی کوکوپیت یا با سنگ‌های کوهی به نام پرلایت که قراردادن آنها در بستر موجب نگه‌داشتن رطوبت در کشت و کوتاه‌شدن دوره آبیاری می‌شود، امکان‌پذیر است.
وی افزود: کشت توت‌فرنگی اوایل مهر آغاز و بعد از 60 تا 70 روز قابل برداشت است؛ دوره برداشت آن‌هم 4 تا 5 ماه خواهد بود و همچنین بعد از برداشت دوره نشاءگیری یا همان پاجوش‌هایی که بوته را تولید می‌کند، آغاز می‌شود که تقریبا یک دوره آن 2 تا 3 ماهه است.
این توت‌فرنگی‌کار اهوازی با اشاره به تفاوت کشت هیدروپونیک توت‌فرنگی با کشت خاکی آن، تصریح کرد: با توجه به این‌که 70 درصد حجم هر میوه آب است، در صورت سمپاشی با شست‌وشوی سطحی آن، آثار سموم از بین نمی‌رود و فقط سمومی که روی پوست میوه است، برداشت می‌شود؛ وارد شدن سموم به بافت داخلی میوه نیز موجب بیماری برای مصرف‌کنندگان خواهد شد. اما در کشت هیدروپونیک به دلیل ضدعفونی کردن بستر قبل از کشت و عدم استفاده از سموم، محصولی سالم و ارگانیک تولید می‌شود.
شریفی اظهارکرد: از سوی دیگر اگر غیر از بیماری‌ها، آفت‌هایی از بیرون از سطح محیط گلخانه بوته‌ها را آلوده کند، از سموم برای رفع آنها استفاده نمی‌شود، بلکه بوته‌ها هرس شده و در یک محل قرنطینه بعد از شست‌وشو با آب و در نتیجه مطمئن شدن از سالم بودن آنها، دوباره به محیط اصلی برگردانده می‌شوند.
وی یادآورشد: توت‌فرنگی‌های کشت شده در سال‌گذشته با وجود کشت آزمایش، به کشورهای کویت و دبی صادر و با استقبال زیادی مواجه شد؛ زیرا این کشورها میوه‌هایی را وارد می‌کنند که باید فرایند خاصی از عناصر را داشته باشد و از نظر بهداشتی مطئمن باشند.
شریفی ادامه‌داد: ما با برنامه‌ریزی غذایی کشت سعی خواهیم کرد فرایند عناصر غذایی میوه‌ها را به استانداردهای جهانی برسانیم و در نتیجه جنبه صادراتی را به دست بیاوریم.
وی با اشاره به مشکلات عرضه و مصرف محصولات تولیدی به این روش، خاطرنشان‌کرد: شیوه مصرف داخلی با خارجی این نوع محصولات متفاوت است، زیرا متاسفانه در کشور ما باغداران از نظر بهداشتی کنترل نمی‌شوند و محصول بدون درج برچسب بهداشتی در بازار عرضه شده و مردم آن را خریداری می‌کنند. ما یک میوه ارگانیک و صد در صد بهداشتی را وارد بازار می‌کنیم و این میوه هیچ تفاوتی با میوه‌ای که 50 درصد آن ماده سمی است، ندارد و قیمت آن نیز از توت‌فرنگی هیدروپونیک بالاتر است.
این توت‌فرنگی‌کار اهوازی در ادامه به بیان دیگر مشکلات پرداخت و افزود: ایجاد این نوع گلخانه براساس طرح توجیهی در سال 85 با اعتبار 700 میلیون تومای به سازمان جهاد کشاورزی و بانک کشاورزی ارایه شد ولی متاسفانه به علت این‌که تاکنون این نوع گلخانه‌ها در استان احداث نشده بود، برای مسئولان سازمان جهاد کشاورزی و بانک کشاورزی خیلی سخت بود که بتوانند به این روش کشت اعتماد کنند و این تسهیلات را در اختیار ما قرار دهند. این امر موجب شد که این تسهیلات را در سه مرحله دریافت کنیم و در نتیجه تاخیر چند ساله در اجرای این طرح به وجود آمد.
شریفی ادامه‌داد: ما می‌توانیم با عملکرد خود ثابت کنیم که این گلخانه با دیگر گلخانه‌های استان متفاوت است و می‌توان 90 درصد نسبت به گلخانه‌های دیگر موفقیت آمیز باشد.
وی گفت: این گلخانه به روش قطره‌ای آبیاری می‌شود و همچنین نیروی مشغول به‌کار آن 20 تا 30 نفر است؛ هزینه کشت برای یک دوره با توجه به هزینه‌های تهیه مواد اولیه و نیروی کار برای این سه سوله گلخانه‌ای با 300 هزار بوته، بیش از 150 میلیون تومان است.
شریفی اظهارکرد: تولید توت‌فرنگی با روش هیدروپونیک برای ما تاکنون با صرفه بوده و میزان برداشت بسته به میزان بوته‌ها متفاوت است؛ همچنین توت‌فرنگی یک میوه سرما دوست و مقاوم در برابر سرما است که نسبت به محصولات دیگر در برابر سرما وقفه رشد ندارد، اما گرما را تحمل نمی‌کند.
به گفته این توت‌فرنگی‌کار درآمد حاصل از هر یک تن توت‌فرنگی معادل 10 تن خیار وهزینه تولید هر تن توت‌فرنگی نسبت به خیار و گوجه 50 درصد کمتر است.
اساس سیستم هیدروپونیک آب است، به همین دلیل این سیستم می‌تواند کاملاً اتوماتیک باشد؛ مزیت اتوماتیک بودن این سیستم هم در این است که اگر باغبان برای مدت زیادی در گلخانه حاضر نبود، گیاه از کمبود آب و مواد غذایی تلف نخواهد شد.
صرفه‌جویی قابل ملاحظه در مصرف آب، بازده بیشتر در تولید سبزیجات و گل‌های خارج از فصل در گلخانه، سهولت پیش‌بینی میزان عملکرد به دلیل کنترل شرایط محیطی، کیفیت بهتر محصولات، کاهش میزان ابتلا به بیماری‌های ارگانیک و انگلی گیاهان، کاهش میزان کار سنگین، کاهش هزینه نیروی انسانی به علت حذف عملیاتی مربوط به خاک، امکان کشت مداوم یک گیاه معین در یک زمین ثابت بدون احتیاج به آیش، سهولت کشت گیاهان، عدم رشد علف هرز و اشغال فضای کمتر از جمله مزیت‌های کشت به روش هیدروپونیک است..
ایسنا