اگر شما نمی توانید غذاهای حاوی گوجه فرنگی در رژیم غذایی خود بگنجانید، پس از مکمل های لیکوپن استفاده کنید. همچنین، مصرف چربی های صنعتی، را کاهش دهید. زیرا این چربی ها مقدار بتا کاروتن و لیکوپن بدن را کاهش می دهند.
مصرف چربی های طبیعی و سالم، قابلیت دسترسی به لیکوپن را افزایش می دهد. برخی ویتامین های موجود در مکمل ها در حقیقت از ویتامین های موجود در موادغذایی موثرتر هستند(مثلاً ویتامین آ موجود در مکمل قابلیت دسترسی بیشتری دارد تا ویتامین آ در اسفناج یا سیب زمینی شیرین). از طرف دیگر لیکوپن موجود در تخم مرغ بیشتر از لیکوپن در مکمل ها در دسترس بدن قرار می گیرد و همچنین پختن گوجه فرنگی این قابلیت دسترسی را افزایش می دهد.
خوردن گوجه فرنگی به طور منظم باعث می شود منبع ذخیره ای لیکوپن در بدن ثابت بماند. از آنجایی که به نظر نمی رسد حرارت روی لیکوپن تاثیر بگذارد، این امکان وجود دارد که بتوان آن را از منابع دیگری مانند سس گوجه فرنگی، گوجه فرنگی کنسرو شده و محصولات مشابه به دست آورد، هر چند ویتامین ث این منابع به طور کلی پایین تر از گوجه فرنگی رسیده است.
پختن گوجه فرنگی با روغن زیتون سبب می شود لیکوپن موجود در آن، بیشتر در دسترس بدن ما قرار گیرد. زیرا روغن زیتون سبب جذب بهتر و بیشتر لیکوپن می شود.
مقدار لیکوپن موجود در گوجه فرنگی بسته به نوع گوجه فرنگی و چگونگی رشد و رسیدن آن متفاوت است. در قرمزترین گونه ها، غلظت لیکوپن نزدیک به 50 میلی گرم در هر کیلوگرم ـ در مقایسه با تنها 5 میلی گرم در هر کیلوگرم در گونه های زرد ـ می رسد. به نظر می رسد لیکوپن در حین پخت و فرآوری مواد غذایی، نسبتاً پایدار است. در واقع، از رب گوجه فرنگی یا آب میوه آن می توان 5 برابر بیشتر از گوجه فرنگی خام لیکوپن بدست آورد. زیرا در طی پخت گوجه فرنگی مقدار لیکوپن بیشتری از سلول های گیاه آزاد می شود.
نقش لیکوپن در بدن
مطالعات نشان داده است که لیکوپن دارای خواص ضد سرطان بسیار قوی می باشد و سبب کاهش خطر رشد سلول های سرطانی گردن رحم می شود.
لیکوپن، به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند، این کاروتنوئید اشعه های ماورای بنفش را بلوک می کند و به شدت از رشد سلول های سرطانی به خصوص در غده پروستات جلوگیری می کند.
لیکوپن در بدن انسان به عنوان یک موجود از بین برنده رادیکال های آزاد عمل می کند، همچنین از تغییرات در سلول هایی که ممکن است سرطانی شوند، نیز جلوگیری می کند. لیکوپن تقریبا دو برابر قدرت بتا کاروتن و ده برابر قدرت ویتامین ای در خنثی نمودن رادیکال های آزاد تولید شده در بدن فعالیت می کند. در بدن انسان، لیکوپن در خون و پوست دیده می شود.
لیکوپن برای حفظ سلامت قلب مفید است. مصرف زیاد غذاهای حاوی لیکوپن، به ویژه گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی، ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی منجر شود. لیکوپن مانع از اکسیداسیون و تشکیل رسوب روی دیواره سرخرگ های می شود و به این ترتیب از بروز آترواسکلروز جلوگیری می کند.
این ماده بیشتر در غده پروستات ذخیره می شود و از بتاکاروتن در محافظت بدن در برابر سرطان پروستات، بسیار قویتر عمل می کند. البته نکته مهم درباره لیکوپن این است که به مقدار زیاد و در مدت زمان طولانی در پروستات ذخیره نمی شود و این بدان معناست که باید روزانه در رژیم غذایی فرد گنجانیده شود. برخی مطالعات نشان می دهند مکمل یاری با لیکوپن، اندازه تومورهای پروستات را کاهش می دهد.
لیکوپن سبب کاهش تحلیل استخوان می شود که در پوکی استخوان اتفاق می افتد. استئوکلاست ها (سلولهایی که سبب تجزیه استخوان می شوند)، می توانند رادیکال های آزاد تولید کنند. این رادیکال های آزاد سبب تشدید از دست رفتن بافت استخوانی می شوند. افرادی که غلظت لیکوپن خون بالاتری دارند، میزان تحلیل استخوان در آنان کمتر است.
سطح لیکوپن و بتا کاروتن در خون تقریباً یکسان است، اما میزان چربی لیکوپن از بتا کاروتن بیشتر است. هر چه میزان این چربی بیشتر باشد، خطر بروز بیماری سکته قلبی نیز کمتر خواهد شد. آلفا و بتا کاروتن به دلیل داشتن چربی پایین تر، این اثر را ندارند.
همچنین لیکوپن آنتی اکسیدان قوی تری از بتا کاروتن است. بنابراین می توان گفت گوجه فرنگی از هویج اثر محافظت کننده بیشتری دارد.