شعبان صفری در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در مورد دلایل کاهش جمعیت ماهیان کیلکا در خزر گفت: علت پیدایش شانهدار خزر از محل آب توازن کشتیها از دریای خزر بوده که این آفت غذای ماهیان کیلکا را از بین میرود و باعث کاهش جمعیت این ماهیهای ریز در دریا شده است.
وی افزود: در گذشته 90 درصد مصرف ماهیان کیلکا به صورت صنعتی و تبدیل به پودر و 10 درصد آن خوراک انسانی میشد که سازمان یونیدو با هدف تغییر این الگو یعنی 90 درصد مصرف انسانی و 10 درصد تبدیل به پودر اقدام به راهاندازی یک مرکز فرآوری ماهی کیلکا در انزلی کرده است.
این مقام شیلات استان گیلان افزود: تولید ماهیان کیلکا در حد تحقیقات است و همچنین در گذشته 17 کارخانه کنسروسازی کیلکا بود که در حال حاضر به 8 کارخانه کاهش یافته است.
وی افزود: 2 گونه ماهی شامل کیلکا و کفال در دریا تخمریزی میکنند که کاهش جمعیت آنها تنها به خاطر شانهدار مهاجم نیست، بلکه متاسفانه در فصل تکثیر بعضی از صیادان اصول علمی را رعایت نکرده و به صورت تودهای آنها را صید و شکار میکنند.
صفری گفت: از طرفی کارخانههای پودرسازی نیز برای کاهش قیمت، محصول صید شده کیلکا را تحویل نمیگرفتند که با توجه به فسادپذیر بودن سریع ماهی صیاد مجبور بود، آن را به قیمت ناچیز به کارخانه پودرسازی بفروشد.
این مدیر شیلات استان گیلان در مورد آمار صید کیلکا در سال جاری گفت: در 5 ماه اول هزار و 142 تن ماهی کیلکا صید شده که نسبت به سال قبل تغییر چندانی نداشته و این میزان صید از 27 فروند شناور کیلکا بدست آمده است.
وی افزود: در راستای طرح تعدیل ناوگان صید صنعتی کیلکا تاکنون 79 فروند شناور از رده خارج و خریداری شده و در روزگاری کل شناورهای صید کیلکا در استان گیلان 118 فروند بود که به دلیل کاهش جمعیت ماهیان کیلکا و هجوم شانهدار مهاجم خزر که از لارو و تخم کیلکا تغذیه میکرد، در حال حاضر 79 فروند از رده خارج و تنها 39 فروند باقی مانده است.
مسئول حراست شیلات استان گیلان افزود: تاکنون برای خارج کردن ناوگان صید کیلکا حدود 11.5 میلیارد تومان هزینه شده و برای ادامه صید بقیه شناورها باقی ماندهاند.
صفری با انتقاد از اتحادیه صیادان کیلکا گفت: روزگاری که اعضای این تشکل روزی 10تن ماهی صید میکردند، سراغ شیلات نمیآمدند و اکنون که حضور شانهدار و صید بیرویه جمعیت ماهی کیلکا و درآمد صیادان آنها کاهش یافته همه جا سر و صدا به راه میاندازند و حتی مجوز صید خود را به قیمت 50 میلیون تومان به دولت بازگرداندهاند و خود لنج شناور را بین 70 تا 115 میلیون تومان نرخگذاری کرده و به دولت فروختند.
وی افزود: در زمانی 115 فروند لنج صیادی هر کدام 10 نفر به صید کیلکا می پرداختند و زمانی که اوضاع بر وفق مراد بود از هیچ کاری دریغ نمیکردند و سراغ شیلات نیامدند، بعد از آنکه در درآمد آنها مشکل ایجاد شد تمام مشکلات را متوجه شیلات کردند.
وی افزود: شناورهای تعدیل شده چند سال در کنار تالاب انزلی پهلو گرفته و زنگ زدهاند که قابل استفاده نیست و یا به گل نشستهاند و شیلات گیلان بابت تعدیل این شناورها دردسرهای فراوانی کشید.
صفری افزود: متاسفانه همه چیز در این مملکت سیاسی شده و برخی از نمایندگان دورههای قبل مجلس برای گرفتن رای سفارش برای اخذ مجوز به صیادان کیلکا ارائه میکردند که منجر به صدور مجوزهای بیرویه شد و زمانی که هر لنج شبانه 10 تن ماهی کیلکا صید میکرد کسی سراغ شیلات نمیآمد.
وی افزود: اینکه گفته میشود تنها شانهدار مهاجم باعث کاهش جمعیت کیلکا شده را قبول ندارم، زیرا صیادان قدیمی میگویند شانهدار در گذشته نیز بوده اما شانهدار فقط غذای کیلکا را میخورد و عرصه را بر حضور ماهی کیلکا تنگ میکند و ماهی ضعیف میشود، اما خود ماهی را از بین نمیبرد.
صفری افزود: حضور شانهدار در خزر باعث میشود شبها از خود نور ساطع کند و هنگامی که از کنار ساحل گذر میکنیم، مانند فانوسهایی در دریا روشن میشوند.
وی افزود:شانهدار مهاجم یا mnemiopsis Leidyi از شاخه نرمتنان کتونوفرا هستند که از خود نور منعکس می کنند و تور ماهیگیری که دارای چراغ است آنها را به خود جذب کرده و از طریق رودخانههای مختلف وارد تالاب میشوند.
صفری افزود: توان ذخایر دریای خزر 35 تا 40 هزار تن ماهیان استخوانی است که در 3 استان ساحلی گلستان، مازندران و گیلان به صورت مساوی یعنی سالانه هر استان 14 تا 15 هزار تن قابل برداشت و ترمیم ذخایر است.