صنعت غذایی کشور طی سال های اخیر با رشد قابل توجهی همراه بوده است و در این میان یکی از اصلی ترین صنایعی که توانسته به بازارهای جهانی نیز راه یابد صنعت شکلات بوده است. به نحوی که به گفته فعالان این حوزه طی سال های اخیر برخی از تولیدات کشور در حوزه انواع شیرینی و شکلات نه تنها به بازارهای اطراف و کشورهای حوزه خلیج فارس بلکه به بازارهای اروپایی نیز نفوذ کرده است.
انتظار می رود اندازه بازار شکلات در چند سال آینده شاهد رشد ثابتی باشد به نحوی که سالانه به میزان ۴.۶ درصد رشد کند و در سال ۲۰۲۸ ارزش این بازار از ۲۲۸ میلیارد دلار فراتر برود
این در شرایطی است که داده ها جهانی حاکی از این است که کارشناسان و تحلیلگران معتقدند که ارزش بازار جهانی کاکائو و شکلات در سال جاری میلادی از ۲۵۴.۱۰ میلیارد دلار برسد. همچنین انتظار می رود اندازه بازار شکلات در چند سال آینده شاهد رشد ثابتی باشد به نحوی که سالانه به میزان ۴.۶ درصد رشد کند و در سال ۲۰۲۸ ارزش این بازار از ۲۲۸ میلیارد دلار فراتر برود.
ثبات بخشنامه ها و حذف رانت سهمیه آرد و شکر؛ اصلی ترین نیاز صنعت شکلات کشور
بر اساس این گزارش صنعت شکلات کشور در حالی روند رو به رشد را تجربه می کند که نیازهایی اساسی نیز کماکان دارد. به نحوی که «بهروز زمردپوش» از فعالان این صنعت در خصوص اصلی ترین نیازهای این صنعت می گوید: در حقیقت ثبات بخشنامه ها، تعیین تکلیف قیمت شکر و آرد، به عنوان اساسی ترین جنس مصرفی صنعت شیرینی و شکلات کشور و حذف رانت سهمیه ای مهمترین نیازهای این بخش است.
وی می افزاید: همانطور که می دانید برای این صنعت ارد و شکر سهمیه ای است اما گاهی سهمیه های تعیین شده را می دهند و گاهی مواقع امتناع می کنند.
این فعال صنعت شکلات در خصوص درصد سهمیه ها نیز می گوید: در حال حاضر حداقل نیمی از آرد و شکر مصرفی به صورت سهمیه های است و ۵۰ درصد مابقی را از بازار آزاد تامین می کنیم.
زمردپوش افزود: این در شرایطی است که تفاوت قیمت مواد سهمیه ای و آزاد بین ۱۰ تا ۲۰ درصد است. به این معنا قیمت آزاد ۱۰ تا ۲۰ درصد گرانتر از قیمت سهمیه ای است.
زمردپوش، فعال صنعت شکلات: الان قیمت شکر سهمیه ای ۲۶ هزار تومان است و در بازار آزاد به کیلویی ۲۹هزار تومان عرضه می شود، بنابراین می بینید که در هر کیلو حداقل ۳هزار تومان تفاوت قیمت وجود دارد
وی تصریح کرد: به عنوان مثال الان قیمت شکر سهمیه ای ۲۶ هزار تومان است و در بازار آزاد به کیلویی ۲۹هزار تومان عرضه می شود. بنابراین می بینید که در هر کیلو حداقل ۳هزار تومان تفاوت قیمت وجود دارد.
بر اساس این گزارش برای اینکه محصولات غذایی از جمله شیرینی و شکلات قابلیت صادرات داشته باشد باید شرایط خاصی داشته باشد از جمله اینکه بسته بندی هایی در حد استانداردهای بین المللی داشته باشد. ضمن اینکه بر کسی پوشیده نیست که برای عادی بودن روال صادرات باید روابط تجاری بین کشورهای مبدا و مقصد هموار باشد و اصولا موانعی پیش راه صادر کنندگان قرار نداشته باشد.
تجار عراق و افغانستان خواستار مراوده ریالی با ما هستند
با این وجود زمردپوش در خصوص موانعی که در مسیر صادرات وجود دارد نیز به خبرنگار ما می گوید: در حال حاضر بخشی از تولیدات ما صادراتی است، با این وجود در حوزه صادراتی نیز مانند دیگر صادر کنندگان با مشکل انتقال ارز مواجه هستیم. از سوی دیگر مشتریان ما در کشورهایی همچون عراق و افغانستان تمایل دارند به صورت ریالی با ما مراوده داشته باشند و در چنین شرایطی برای شرکت بدهی ارزی باقی می ماند.
وی افزود: ضمن اینکه الان عراق واردات یکسری از اقلام را ممنوع کرده و این خود یک چالش جدید است که می تواند بازار ما را تحت شعاع قرار بدهد. علاوه بر این موارد، به دلیل بحث تحریم ها و اینکه نمی شود برای خرید مواد اولیه به دلیل عدم ایجاد حساب بانکی برای ایرانیان در دیگر کشورها، به درستی اقدام کرد لذا با مشکلاتی نیز در این مورد مواجه می شویم. لذا تولیدات ایران به سختی در بازارهای جهانی حضور دارد و همین باعث می شود رقابت پذیری کم شود.
فعال صنعت شکلات: به دلیل مسائلی که در فرایند صادرات داریم قیمت تمام شده محصولات ما بالا می رود و قیمت ها از مزیت رقابتی خارج می شود و در چنین شرایطی است که تجار ترکیه به راحتی جای ما را در بازارهای بین المللی می گیرد
این فعال صنعت شکلات همچنین با اشاره به عدم اجازه عراق به اینکه ماشین ها بتوانند بار را تا مقصد ببرند، افزود: در نتیجه این مسائل در گمرک باید بار ارسالی ما به اصطلاح ماشین به ماشین شود که به تبع کیفیت بسته بندی ها کم می شود و خود بار خراب می شود.
وی خاطر نشان کرد: در نتیجه تمام این مسائل می بینید که قیمت تمام شده محصولات ما بالا می رود و قیمت ها از مزیت رقابتی خارج می شود. در چنین شرایطی است که تجار ترکیه به راحتی جای ما را در بازارهای بین المللی می گیرد.
افزایش نفوذ اینترنت؛ عاملی موثر در رشد بازار جهانی شکلات
نکته جالب توجه در مورد صنعت جهانی شکلات اینکه به گفته کارشناسان، انتظار می رود افزایش نفوذ اینترنت برای فروش آنلاین محصولات باعث رشد بازار شکلات در آینده شود. این در شرایطی است که ضریب نفوذ اینترنت به درصد افرادی که به اینترنت دسترسی دارند گفته می شود که با تعداد کاربران اینترنت و فروش انجام شده از طریق اینترنت بیان می شود. همچنین به گفته کارشناسان، اینترنت خرده فروشی و فروش پستی را با کانال های توزیع و تعامل آنلاین جایگزین کرده است، در حالی که پلتفرم های رسانه های اجتماعی لمس شخصی مورد نیاز اینترنت را فراهم کرده اند. علاوه بر این نوآوری های محصول یک روند کلیدی است که در بازار شکلات محبوبیت پیدا کرده است. شرکت های بزرگ در بازار شکلات برای تقویت موقعیت خود در بازار بر نوآوری های محصول تمرکز می کنند.