سعید امانی پژوهشگر و مدرس امور مالیاتی با بیان اینکه فرار مالیاتی مختص ایران نیست و یک قاعده مرسوم در تمام دنیاست گفت: فرار مالیاتی در کشورهای توسعه یافته، درحال توسعه و توسعه نیافته وجود دارد چراکه اساساً افرادی که مودی مالیاتی شناخته می شوند متمایل به پرداخت مالیات کمتری هستند.
وی افزود: دولتها همواره تلاش می کنند از ابزارهایی استفاده کنند که بحث فرار مالیاتی را کاهش دهند که در کشور ما هم این قاعده وجود داشته و دارد و دولت به اتفاق قوانین مجلس سعی می کند این معضل را کاهش دهد.
پژوهشگر و مدرس امور مالیاتی اظهارکرد: قوانین مختلفی در راستای کاهش فرار مالیاتی وضع شده و کم و بیش موفقیت هایی هم داشتیم اما بخشی از قوانین مصوب در این حوزه با زیرساخت های اجتماعی و فرهنگی و حتی فنی و تکنولوژی کشور ما سازگار نیست و آنگونه که باید نتوانستیم از این قوانین استفاده کنیم.
امانی گفت: به عنوان نمونه ما در زمینه قانون «مالیات بر خانه های خالی» نتوانستیم از نظر ساختارهای فرهنگی و اجتماعی و تکنولوژیکی به موفقیتی دست پیدا کنیم چراکه هنوز باور اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی آن را نپذیرفته است.
امانی دلایل فرار مالیاتی در ایران را در دو حوزه عمومی قوانین مالیاتی و فرهنگ مالیاتی دسته بندی کرد و گفت: ما در قوانین مالیاتی اشکالات، پیچیدگی ها و ابهامات زیادی داریم از جمله اینکه تنوع چندانی در پایه های مالیاتی وجود ندارد و از طرف دیگر معافیت های گسترده نیز راه را برای فرار قانونی مالیات باز کرده است.
وی با اظهار اینکه بخش زیادی از فرار مالیاتی در ایران قانونی و ناشی از معافیت های گسترده است افزود: بخشنامه های متناقض کار را برای فعال اقتصادی و حتی دست اندرکاران مالیاتی هم دشوار و پیچیده کرده است.
پژوهشگر و مدرس امور مالیاتی همچنین درمورد وضعیت فرهنگ مالیاتی در کشور نیز گفت: متأسفانه فرهنگ مالیاتی هم در مودیان و هم در سازمان امور مالیاتی وجود ندارد موید این مطلب هم این است که بسیاری از مودیان مالیاتی اظهارنامه را خلاف واقعیت پر می کنند چون سازمان امور مالیاتی عملاً از روی فروش مالیات می گیرد و کاری به اظهارنامه ندارد.
وی در توضیح بیشتر گفت: هم سازمان امور مالیاتی به صورت های مالیاتی که ارائه می شود باور زیادی ندارد و هم مودیان مالیاتی باور ندارند که اگر صورت مالیاتی درستی ارائه دهند مورد پذیرش سازمان قرار می گیرد.
امانی شفاف سازی درمورد چگونگی هزینه کرد مالیات ها را به عنوان یک راهکار موثر برای کاهش فرار مالیاتی و تشویق مردم به پرداخت مالیات مطرح کرد.
***دولت راه های فرار مالیاتی را مسدود کند
علیرضا شهبازی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی درمورد کارایی روش های فعلی اخذ مالیات در مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی گفت: وضعیت وصول مالیات با توجه به قانون گذاری ها و اقدامات سازمان امور مالیاتی از گذشته بهتر شده اما هنوز هم فرار مالیاتی داریم.
وی افزود: متأسفانه کسانی که درآمدهای بادآورده و آنچنانی دارند به روش های مختلف از پرداخت مالیات شانه خالی می کنند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در مصاحبه با رادیو گفت وگو با بیان اینکه فرار مالیاتی هم از جانب حقیقی ها و هم حقوقی هاست اظهارکرد: در این وضعیت اقتصادی کشور متأسفانه از محل خرید و فروش ارز و دلار و ساخت و ساز و بساز و بفروش مالیاتی دریافت نمی شود.
این نماینده مجلس با تصریح بر اینکه مالیات ندادن و فرار از مالیات در جامعه به یک فرهنگ تبدیل شده است گفت: هم قانون و هم بخش اجرا مشکل دارد لذا مسئولان باید تدابیری بیاندیشند که راه های فرار مالیاتی را کاهش دهند.