نماینده ایران در مجامع بین المللی گوجه فرنگی اظهار می دارد: بر اساس آخرین تحقیقها تا 7 سال آینده کشورهای اروپای شرقی، روسیه، خاورمیانه و عراق بزرگترین مصرف کننده گوجه فرنگی دنیا خواهند بود.
این کارشناس با عنوان اینکه همجواری با روسیه و خاورمیانه نقطه قوتی برای تولیدکنندگان کشور ماست، می گوید: 90 درصد صادرات گوجه فرنگی کشور در طول 2 سال گذشته به کشورهای عراق، روسیه و افغانستان بوده است.
به گفته وی، کشور روسیه سالانه به 160 هزار تن رب گوجه فرنگی نیاز دارد و این در حالی است که فقط 10 درصد از این نیاز توسط ایران تأمین می شود.
اشکواری با انتقاد از اینکه چرا باید میزان صادرات رب گوجه فرنگی کشور به افغانستان و روسیه برابر باشد، تصریح می کند: ایران بزرگترین وارد کننده چوب از کشور روسیه است و این در حالی است که به دلیل تعرفه های بالای صادراتی، ایران تنها 17 هزار تن از رب گوجه فرنگی روسیه را تأمین می کند.
این کارشناس تعرفه صادرات رب گوجه فرنگی و فرآورده های آن در سال گذشته را در این کشور 140 دلار عنوان کرده و می افزاید: میزان این تعرفه ها در سال جاری به 180 دلار افزایش یافته است.
اشکواری می گوید: 90 درصد فراوری گوجه فرنگی دنیا در 37 کشور و 94 درصد صادرات این محصول از 7 کشور صورت می گیرد.
به گفته وی، ایران به لحاظ فراوری گوجه فرنگی در رتبه پنجم ، صادرات رب گوجه فرنگی در رتبه ششم دنیا قرار دارد.
وی اظهار می دارد: آمریکا از 114 هزار هکتار سطح زیر کشت بیش از 11 میلیون تن گوجه فرنگی برداشت می کند که این میزان در ایران به دلیل پایین بودن عملکرد در هر هکتار، از 147 هزار هکتار تنها 5 میلیون تن برداشت شده است.
این کارشناس به درآمدزایی 5 تا 6 هزار دلاری هر هکتار گوجه فرنگی اشاره کرده و خاطرنشان می کند: با کمترین هزینه و با استفاده از آبیاری قطره ای و بذرهای هیبریدی می توان بین 55 تا 60 تن گوجه فرنگی در هر هکتار تولید کرد.
وی می گوید: برای افزایش صادرات رب گوجه فرنگی کشور باید تولید کنندگان و صادر کنندگان این محصول به لحاظ هزینه حمل و نقل، حمایت و از بهره های بانکی معاف شوند.
اشکواری، ارزش هر بشکه رب گوجه فرنگی در دنیا را بیش از 275 دلار عنوان کرده و اظهار می دارد: کاهش قیمت تمام شده گوجه فرنگی در کشور ضروری است. در حال حاضر قیمت تمام شده هر کیلوگرم گوجه فرنگی در چین 57 تومان و در ایران بیش از 140 تومان است.
مهندس علیرضا پورنصیر مدیرکل دفتر صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی به سیاستهای اتحادیه اروپا برای این محصول اشاره کرده و می گوید: اتحادیه اروپا برای فرآورده های کنسرو گوجه فرنگی به خصوص گوجه فرنگی پوست گرفته شده کامل یا قطعه قطعه با وزن حداقل یک کیلوگرم، یارانه صادراتی اهدا می کند.
وی می افزاید: علاوه بر این کمک به فرآوری کنندگان، یارانه مستقیم از بودجه این اتحادیه است که 160 نوع فرآورده های گوجه فرنگی از آن برخوردار می شوند.
* مشکلات و تنگناهای گوجه فرنگی در ایران
مدیرکل دفتر صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه استانهای فارس، خراسان رضوی، قزوین، هرمزگان، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی، بزرگترین تولیدکنندگان گوجه فرنگی کشور هستند به مشکلات و تنگناهای پیش روی این محصول در کشور اشاره کرده و می گوید: نبود ثبات در عرضه گوجه فرنگی از لحاظ کمی و کیفی، تخصیص نیافتن به موقع تسهیلات ارزی و ریالی، نداشتن شناخت بازارهای صادراتی، ضعف نقدینگی واحدهای تولیدی، مراکز متعدد کنترل و نظارت بر تولیدات واحدها، ناهماهنگی در صدور مجوزهای صنایع گوجه فرنگی و در نتیجه تعدد مجوزها و نبود مراکز تحقیق و نوآوری به منظور تغییر در کیفیت محصول از جمله این مشکلات است.
وی، قوانین متغیر صادراتی، بالا بودن قیمت تمام شده محصول، پراکنش نامناسب صنایع تبدیلی با توجه به کانون و قطب کشاورزی و فرسودگی بخش قابل ملاحظه ماشین آلات واحدهای تولیدی را از دیگر تنگناهای این صنعت عنوان می کند.
این مقام مسؤول می گوید: برای رفع این تنگناها ایجاد بازار بورس گوجه فرنگی پیشنهاد می شود علاوه بر اینکه تسهیل در قوانین صادرات و تعرفه های صادراتی، تجمیع صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به منظور برنامه ریزی منسجم، جلوگیری از مراکز تولیدی غیرمجاز، افزایش تعرفه های وارداتی ورود رب گوجه فرنگی به کشور، اعطای به موقع تسهیلات ارزی و ریالی و جلوگیری از صدور بی رویه مجوزها نیز می تواند مفیدباشد.