مجتبی شادلو در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، افزود: سال 82 و 86 کشاورز نمونه کشور و سالهای قبل کشاورز نمونه شهرستان دماوند و استان تهران بوده است.
وی متولد 1350 روستای سرابندان منطقه جابان از توابع دماوند در استان تهران دارای تحصیلات دیپلم است که بعد از تحصیل همانند پدر و پدربزرگ خود به کار کشاورزی پرداخته است و اکنون عضو مجمع ملی تشکل کشاورزان خبره کشور است.
این کشاورز نمونه کشور گفت: در حالی که میانگین عملکرد کشور 15 تن و 500 کیلوگرم در هکتار است، در سال 82 توانستم 128 تن در هکتار سیب درختی و در سال 86 در حالی که میانگین تولید کشور 16 تن در هکتار بود، رکورد تولید 168 تن را به ثبت رساندم، در همان سال میانگین تولید دنیا 18 تن در هکتار بوده است.
شادلو میوههای سردسیری مانند سیب، هلو، شلیل، آلبالو، گیلاس، سیب گلاب، سیب شفیعآبادی را تولید میکند و اخیراً رقم جدید سیب رِد و گُلدن (قرمز و طلایی) و سیب دو رنگ فرانسوی، سیب گالا و گالارویا مخصوص فصل تابستان تولید میکند. همچنین رقم سیب فوجی، رِد و گلدن پاییزی با ماندگاری بیشتر در سردخانه تولید میکند که تا خردادماه قابل نگهداری و عرضه به بازار است.
این کشاورز نمونه علاقه فراوانی به کشاورزی دارد که کشاورزی را به طور سنتی از پدرش یاد گرفته و اکنون با اجرای دستورالعملهای علمی توانسته به رکورد جهانی دست یابد.
شادلو با اشاره به اینکه کشاورزان باید اطلاعات جدید از نشریات تخصصی دریافت کنند، گفت: این رکورد در وزارت جهاد کشاورزی توسط تیم کیلگیری متشکل از نمایندگان معاونت ترویج، معاونت تحقیقات و معاونت زراعت ، مسئولان استانی و شهرستانی و مراکز خدمات حمایتی در دهستان به میزان 135 تن ثبت شد، در حالی که تولید واقعی به 168 تن در هکتار رسید.
این کشاورز نمونه افزود: به عنوان یک کشاورز خواستار افزایش کیفیت و کمیت تولید و نیز کاهش هزینه بودم که توانستم نکات علمی در کوددهی، تغذیه، کود طبیعی دامی، استفاده از شاخوبرگ پوسیده درختان و علفهای هرز با حل کردن در کود شیمیایی و مخلوط از کود حیوانی، تولید را افزایش دهم.
شادلو افزود: البته مراقب بیماریهای درخت نیز بودم و تغذیه مناسب درخت انجام شد و به هیچوجه روش چالکود را قبول نداشتم، زیرا برای کندن چاله قسمتی از ریشههای درخت از بین میرود و سپس با تجمع کود در یک نقطه باعث سوزاندن ریشه درخت شده و مواد غذایی به درخت سرایت نمیکند.
وی افزود: پخش کود از طریق سایهانداز درخت به دو روش مکانیکی و دستی با بیل زدن انجام میشود که بهترین زمان کوددهی اواخر پاییز است که از بارندگی زمستان و تجزیه شدن کود استفاده شود.
شادلو همچنین انجام دو نوع هرس یکی در فصل خواب درخت برای فرمدهی که از اواخر پاییز تا اوایل بهار ادامه دارد و دیگری بعد از جوانههای رویشی و تبدیل به جوانه زایشی انجام میشود.
این کشاورز نمونه افزود: درختهای سیب بین 15 تا 30 سال عمر مفید دارند که پایههای آنها بذری بوده و بعد از رویش جوانه، پیوندهای موردنظر به عنوان مثال از نژاد سیب رد یا گلدن (قرمز یا طلایی) انجام میشود.
وی افزود: سپس پایههای مالینگ که در کشورهای دیگر استفاده شده و بازدهی زودرس و مقاوم به بیماری، نیاز کمتر به آب دارای ریشه سطحی و افشان و همچنین کوتاهی قد درخت برای برداشت بهتر در کشور نیز رایج شده است.
شادلو افزود: نمونههای سیب مالینگ در 20 سال پیش وارد کشور شد که از ده سال گذشته به صورت عمومیت وجود دارد و من نیز از این پایهها استفاده کردم که با تراکم بالا و بازدهی زودرس در زمین کاشته میشود.
کشاورز نمونه کشور که دارای 50 هکتار باغ سیب و میوههای سردسیری است، گفت: در سالهای ابتدایی بین درختان سیب شلیل و هلو کاشته میشود که با توجه به عمر کمتر این درختان بعد از گسترده شدن درختان سیب این درختان از باغ حذف شده و یکپارچه درخت سیب باقی میماند.
وی گفت: در منطقه دماوند عمر مفید درخت سیب 30 تا 35 سال و عمر مفید هلو و شلیل 10 تا 15 سال است.
شادلو افزود: مرحله هرس سبز برحسب شرایط تغذیه درخت و اقلیم منطقه و نیز تعداد جوانه رویشی در خردادماه انجام میشود و شاخههای دوره فصل داشت از انرژی بیشتری به این وسیله استفاده خواهند کرد.
وی گفت: هرس سبز به موقع در خرداد ماه باعث تبدیل و جوانههای رویشی به جوانههای زایشی خواهد شد که با این حرکت درخت در سال آینده نیز تولید خواهد داشت.
این کشاورز نمونه گفت: به صورت سنتی باغداران یک سال را سال آور (پرمحصولی) و سال بعد را سال کممحصولی میدانند در حالی که با هرس سبز میتوان هر سال تولید مناسب و با کیفیت داشت.
شادلو افزود: تولید زمانی اقتصادی است هم کیفیت و هم کمیت رشد داشته باشد و کارهایی مانند هرس سبز و خواب ایدهآل درخت باعث میشود، مبارزه با آفات و بیماری به آسانی صورت گیرد.
وی افزود: اگر در هرس زمینه بیماری در درخت مشاهده شود، از بین میرود و اجازه گسترش بیماری داده نمیشود زیرا شاخههای هرز و غیر ضرور که پایگاه تکثیر آفات است از بین میرود. همچنین شاخههای بارور نور کافی و چرخش هوای مناسب پیدا میکنند که هم در سلامت میوه، درخت و رنگ مؤثر است و هم مقاومت میوه را برای نگهداری در انبار و سردخانه افزایش میدهد.
این کشاورز نمونه افزود: اگر درخت شلوغ و میوه در سایه باشد، مسائل بعد از برداشت دچار مشکل میشود و مقابله با آفت بیماری به سادگی انجام نمیشود.
وی افزود: اگر کشاورزان کشور 50 درصد رکورد کشاورزان نمونه را تولید کنند، از نظر تولید به خودکفایی خواهیم رسید.
شادلو در مورد روشهای بهینه آبیاری باغ گفت: روش آبیاری قطرهای و مجهز در باغ اجرا شد که برحسب نیاز درخت آب بر بستر درخت طوری قرار میگیرد که با کمترین آب بیشترین بهرهوری به دست آید.
این کشاورز نمونه افزود: استفاده از خاکهای سبک و شنی با اختلاط خاکهای رسی و کودهای طبیعی باعث میشود شرایطی مانند اسفنج آماده شده که آب به ریشه درخت داده شود نه به خاک که در مصرف آب صرفهجویی شده و آب در خاک ذخیره میشود.
وی افزود: برای جلوگیری از تبخیر آبیاری در آفتاب انجام نمیشود، بلکه در شب و هوای خنک باغ را آب میدهیم، همچنین در فصل بینیازی درخت از آب در استخرهایی آب ذخیره میشود.
شادلو در مورد جلوگیری از ریزش گل در فصل بهار گفت: روشهای مکانیکی مانند تورهای نازک در بالای درخت با بافت ریز که از برخورد تگرگ به گل یا درخت جلوگیری کرده و نور خورشید تا نور خورشید از آن عبور کند.
این کشاورز نمونه کشور افزود: همچنین با انجام هرس مناسب و ایجاد تاج باعث میشود، خود درخت از گلها حفاظت کند و استفاده از کودهای بیولوژیک مانند سیلامول که از سیلیس تهیه میشود باعث مقاومت درخت در مقابل سرمازدگی میشود.
وی افزود: همچنین مقاومت سیب در مقابل عوارض انبارداری و سردخانه افزایش یافته و باعث شفافیت پوست میوه میشود.
این کشاورز نمونه گفت: تشکیل مجمع ملی خبرگان کشاورزی باعث میشود تجربه کشاورزان نمونه به سایر کشاورزان انتقال پیدا کند.
وی در مورد زنبورداری در فصل گلدهی درخت گفت: وضعیت زنبورداری در باغ باعث گردافشانی مؤثر در زمان گلدهی میشود و در روزهای با هوای گرم و بدون وزش باد مؤثر است، اما باید مراقب انتشار آفات آتشک در باغ باشیم.
شادلو افزود: بیماری آتشک در باغهای سیب یک نوع ویروس خطرناک است که درخت را میخشکاند و اگر زنبور عسل نیز بر روی این درختها بنشیند، باعث انتقال این بیماری به باغهای دیگر خواهد شد.
وی افزود: در باغهای دچار بیماری آتشک نباید زنبور عسل در آن پرورش داده شود.
شادلو افزود: برای کنترل بیماری آتشک از سموم اکسیکلراید مس، بُردو، عموم ضدعفونیکنندهها مانند آهک، وایتکس و حتی دواگلی بهترین کنترلکننده است.
شادلو در مورد ریزمغذی گفت: استفاده کود سولفات مس، آهک، روی، مینزیم، منگنز، بور، در قالب محلولپاشی همراه با کود حیوانی و طبیعی استفاده کردم.
وی افزود: همچنین کود میکرو المنت برای جذب عناصر مفید خاک به میزان مؤثر استفاده کردهام.