مرتضی سلطانی کارآفرین نمونه کشوربا حضوردربرنامه پایش در شبکه یک سیما به بیان خاطرات خود ازفقر دوران کودکی و پیمودن راه طولانی پیشرفت وبالندگی درتولید پرداخت .
مرتضی سلطانی که دوران کودکی اش را با فقروتنگدستی و حتی شستن قبر و واکس زدن
به پاپوش عابران سپری کرده بود دراین برنامه تلویزیونی خطاب به جوانان ایرانی گفت
: " سعی و کوشش بی وقفه با استفاده از تجربیات وظرفیت های اقتصادی کشورراه
فائق آمدن بر مشکلاتی است که پیش روی جوانان قرار دارد . با همت وتوکل برخدا می
توان کارهای صعب را آسان کرد و جوانان ایرانی با استعداد ومتخصص می توانند به قله
های پیشرفت دست یابند و با همت عالی سد های بزرگ پیش روی تولید را از میان بردارند
. "
سلطانی دربخش دیگری از مصاحبه زنده برنامه پایش درپاسخ به سوال مرتضی حیدری ،
مجری این برنامه مطرح درشبکه یک سیما درباره مشکلات تولید گفت : " تولید
کنندگان کشوردرشرایط فعلی اقتصاد مظلوم ترین قشر جامعه هستند که باید با سختی های
فراوان بار بزرگ و خطیرچرخاندن چرخ های صنعت کشور را به دوش بکشند ودراین مسیرگاهی
با کم توجهی ها کناربیایند . "
سلطانی مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره گروه صنعتی وپژوهشی زرافزود : "
نامگذاری امسال به عنوان سال تولید ملی به حق بهترین انتخاب بود که مقام معظم رهبری
با نگاه آینده نگر آن را برگزیدند . اما برای رشد تولید وتوسعه فضای کسب وکار باید
به کارآفرینی و ظرفیت های موجود درعرصه های مختلف صنعتی توجه ویژه داشت . "
اختلاس 3هزارمیلیاردی به تولید ضربه زد
سلطانی در مورد ضربه سنگینی که اختلاس سه هزار میلیاردی به کسب و کار تولیدکنندگان
زد در گفتگوی با برنامه پایش گفت : ما طبق سند چشم انداز 1404 یک مگا پروژه را تعریف
کردیم که بر اساس این پروژه که ظرفیت فرآوری آن 4 میلیون تن غلات را داشت بتوانیم
ضمن درآمد زایی اشتغال گسترده ای ایجاد کنیم . بانک هم از لحاظ فنی و اقتصادی این
پروژه را به تصویب رساند .اما بعد از کشف این اختلاس بزرگ و التهابی که بعد از آن
ایجاد شد مدیر بانکی که طرح را تصویب کرده بود من را خواست و گفت : آقای سلطانی
طرح شما به لحاظ فنی ، مالی و اقتصادی کاملا درست است و تیم اقتصادی شما هم تیم
شناخته شده ای است من هم به لحاظ عرق ملی حامی شما بودم اما اکنون آنقدر شرایط
حساس و ملتهب شده که قادر به اجرای این طرح و پشتوانه شما نیستیم .سلطانی ادامه
داد : من برای اجرای این پروژه 500 نفر از بین بهترین کارشناس ها را انتخاب کردم و
پروژه به سرعت پیش می رفت ولی اکنون این پروژه متوقف شده است . این التهابات تر و
خشک را با هم سوزاند و اصلا نباید به سادگی از این قضیه عبور کنیم . کسانی تخلف
کردند و سازمان بازرسی کل کشور و قوه قضائیه به تخلفات آنها رسیدگی می کنند و طبق
بیان رئیس قوه قضائیه نباید به بهانه التهابات و حساسیت این موضوع جلوی کارهای دیگر
را گرفت ولی اکنون این اتفاق افتاده و در حوزه عمل نیز دلسردی و ناراحتی ایجاد شده
است .حتی در این بین خیلی از بچه های بانکی از نتیجه این اختلاس دلسرد شده اند و التهابات
ضربه سنگینی به بدنه تولیدی کشور زد . "
بانک و صنعت دوبال سیمرغ تولید کشور
وی افزود : " سیستم بانکی وصنعت درکشور دوبال سیمرغ تولید کشور برای حرکت
و پرواز تولید درکشورند که اگریکی از آنها به خوبی کارنکنند پرواز ناموفق خواهد
بود . تنها با اعطای تسهیلات به تولید است که تولید کننده می تواند توسعه وپیشرفت
و افزایش کیفیت را سرلوحه قرار دهد . "
سلطانی افزود:" من معتقدم که بانکداری امروز از نبود خلاقیت ها و ایده های
اجرایی رنج می برد. ما درزمینه طراحی هی مربوط به نظام اعتباری و نظام اعطای وام
با مشکل روبرو هستیم . بسیاری از کشورها ابزار های منعطفی را برای ایجاد سیستم
بانکی تولید محور دارند. شاید اولین گام در این زمینه ایجاد و یا احیای نظام
اعتبار سنجی باشد. در حال حاضر آنچه که تولید را دست به گریبان کرده است نبود نقدینگی
و سرمایه برای واحدهای تولیدی است. حالا
وقتی سخن از اعطای تسهیلات به تولید و بازار به میان می آید حافظه اقتصادی جامعه به
سوی تخلفات و فساد های بانکی می رود. اما سئوال این است که چرا این مشکلات به وجود
می آید؟ صورت مسئله در طرح مشکل پیداست . همه مشکلات باز می گردد به نبود سیستم
اعتبارسنجی ."
سلطانی درباره سیستم اعتبارسنجی در نظام بانکی تصریح کرد:"
در کشورهای توسعه یافته اعطای هرگونه تسهیلات و وام های کلان اقتصادی به
اعتبار واحدهای تولیدی و تجار منوط می شود . یعنی سیستم بانک مرکزی و بانک های
عامل در حوزه های مختلف به این هوشیاری سیستماتیک رسیده اند که مخاطبان خود را در
نحوه کارکردشان طی سال های متمادی رصد می کنند و براساس امتیازبندی های استخراج
شده از عملکرد بنگاه ها و واحد های تولیدی به آنها وام اعطا می کنند . در این صورت
است که وام های کلان هیچگاه به جای ورود به بخش های مولد اقتصادی به سوی بازار های
کاذب و غیرواقعی راه نمی یابد.
این سیستم باید به گونه ای عمل کند که اگز من روزی به عنوان تولید کننده یا حتی
یک کارآفرین به بنک مراجعه کردم به شکل طبیعی و بدون هیچ بحث و جدلی بتواند توان
اقتصادی و سقف اعتباری مرا تحت عنوان کارنامه اقتصادی ام پیش روی من بگذارند . در
این صورت چنین موضوعی امکان پذیر نیست که برخی بخواهند وام کلان از این سیستم بگیرند
و به نظام اقتصادی کشور آسیب وارد کنند ."
سلطانی دربخش دیگری از سخنانش درباره تفکیک مدیریت از مالکیت توضیح داد :
"در تولیدباید از نیروهای متخصص و جوان و کارآمد بهره گرفت. کارصنعتی ، کاری
گروهی است و بدون کارگروهی نمی توان به قله رسید . ما در تولید به مدیریت و مالکیت
نگاهی متفاوت داریم ؛ نگاهی که درآن مقوله مدیریت و مالکیت تفکیک شده اند . تولید
بدون بهره گیری از نیروهای متخصص و تفویض اختیار و اعتماد به آنان نمی تواند
انتظار پیشرفت داشته باشد."
وی همچنین درپاسخ به سئوال دیگری درباره صادرات تولیدات داخلی گفت : " موفقیت این گروه صنعتی درعرصه
رقابت به این دلیل است که مرزهای دست و پاگیربرای تولید داخلی را شکسته است و جهانی
نگاه می کند . ما درتولید مخاطبانمان را تمام مصرف کنندگان کشورهای هدف قرارداده ایم
و دراین مسیر توانسته ایم به کیفیت مطلوب دست یابیم . "
زنجیری که ازپای تولید باز شد
سلطانی بااشاره تاثیر حذف یارانه ها در رقابتی شدن تولید گفت:"ما در سال
85 در حالی که هیچ تولید کننده ای انتظار نداشت به وزارت صنایع پیشنهاد دادیم یارانه
بخش تولید ماکارونی را برداردو این زنجیر ازپای تولید گسسته شود. ابتدا که این پیشنهاد
را ارائه دادیم همه می گفتند این اقدام یک انتحار اقتصادی است اما باید بگویم که
جراحی بزرگی که مسئولان از آن در هدفمندی یارانه ها سخن می گویند سال ها قبل در
صنعت ماکارونی اتفاق افتاد . تولید کننده ماکارونی دیگر چشم به یارانه و حمایت های
دولتی نداشت و به دنبال کیفیت بود . وقتی رقابت ایجاد شد تولید با بازار کمال گرا
هماهنگ شد."